حالا بیایید با رمز یکبار مصرف یا همان OTP آشنا شویم.
رمز یکبار مصرف یا otp چیست؟
البته این سیستم خیلی هم بدون عیب و ایراد نیست، مثلاً استفاده از OTP هزینه زیادی دارد. سختافزارها، توکنها، ارسال کدها از طریق تلفن یا موبایل هزینههای اضافی به کاربران تحمیل میکند.
رمز یکبار مصرف بهصورت آنلاین و بدون استفاده از نشانهها هم ارسال میشود. در این روش، با استفاده از دسته دادههای تصادفی مانند ع،ها، اعداد یا مخلوطی از نوشتهها رمز یکبار مصرف تعریف میشود.
رمز دوم موقت در ایران
در ایران با استفاده از الگوریتمهای ریاضی و وابسته به زمان رمز یکبار مصرف ارسال میشود. البته روش دوم دیگری هم هست. در این روش الگوریتمهای ریاضی روی توکن رمز (سختافزار مخصوص ایجاد رمز یکبار مصرف) رمز ایجاد میشود. استفاده از رمز یکبار مصرف با توکن در ایران تقریباً مرسوم است. عملکرد این سیستم به شرح زیر است:
- کاربر اطلاعات خود را در صفحه مالی وارد میکند.
- توکن را مقابل م،تور نمایش داده و توکن اطلاعات صفحه را اسکن میکند.
- توکن اطلاعات را جهت صحت اطلاعات مجدد به کاربر نشان میدهد.
- با کلیک کاربر روی توکن، امضای دیجتال تولیدشده ارائه می شود.
- امضای الکترونیک دریافتی از توکن، کاربر به داخل پرتال وارد می کند.
- بانک این چرخه مالی را تایید کرده و در صورت یکی بودن، عملیات انجام میشود.
مزایای استفاده از رمز یکبار مصرف
این نشانه ممکن است دستگاه اختصاصی یا تلفن همراه باشد که نرم افزاری اختصاصی، رایگان یا منبع باز را اجرا میکند.
الگوریتمهای ریاضی
در ادامه دستگاههایی که رمز یکبار مصرف را دریافت کنند، معرفی میکنیم:
گوشی موبایل
در حال حاضر رایجترین راه برای رمز یکبار مصرف، پیام متنی به ،وان کانال ارتباط همگ، است. این پیامها در تمام گوشیها از طریق تبدیل متن به گفتار با هزینۀ کم مستقیماً به همه ارسال میشود.
در همان اوایل رواج پرداخت آنلاین، روشهایی مانند کیبورد مجازی پیشنهاد شد، ولی خیلی هم این روش مورد تائید نیست. ع،برداری از صفحه باعث میشود تا سارق همزمان با کاربر اطلاعات را بردارد. این مورد، امنیت کیبورد مجازی را زیر سوال میبرد.
اما رمز یکبار مصرف چه مزایایی دارد؟
استفاده از OTP مانع دسترسی افراد غیرمجاز به حساب بانکی مشتری میشود و شهروندان را به استفاده از خدمات بانکداری اینترنتی تشویق میکند. از طرف دیگر، این سیستم امنیت بالایی دارد و کار، با آن خیلی سخت نیست. امنیت بالای OTP باعث حفظ اطلاعات و ایمنی رمز در تراکنشهای مالی آنلاین میشود.
در نشانه یک ساعت دقیق است که با سرور تأیید هویت اختصاصی هماهنگ شده است. در سیستمهای OTP، زمان بخش مهمی از الگوریتم رمز عبور است. تولید گذرواژههای جدید بر اساس زمان فعلی، به جای رمز قبلی مینشیند یا به آن اضافه میشود.
رمزعبور پویا فقط برای یک بار ورود، تراکنش در کامپیوتر یا دیگر دستگاههای دیجیتال معتبر استفاده میشود. احراز هویت سنتی (استاتیک) بر اساس رمز عبور عمل میکند. رمز یکبار مصرف در مقابل حمله سایبری بهتر عمل میکند. از طرف دیگر اگر کاربر از یک کلمه ی،ان برای چندین سیستم استفاده کند و همزمان رمز عبور یکی از دستگاهها توسط مهاجم هک شود، امکان دسترسی به بقیه رمزها دیگر مقدور نیست.
روش های مختلف تولید رمز یکبار مصرف OTP
استفاده از نرم افزارهای ویژه روی گوشی همراه، هزینه کمتری نسبت به سختافزارهای مخصوص دارد. اما ارسال کد از طریق موبایل و تلفن امنیت کمتری نسبت به سخت افزار دارد. بنابراین این کاربر است که بر اساس نیاز و هزینه باید روش بهتر را انتخاب کند.
از طرف دیگر، با رمز یکبار مصرف خیلی نیازی به حفظ ، رمز عبور ندارید، با خیال راحت هم میتو،د در محل عمومی مثل کافینت وارد اینترنت بانک یا ایمیل شود و نگران سرقت اطلاعات خود نباشید.
همین اول بیایید با مفهوم مهم فیشینگ آشنا شویم. پیشتر گفتم که در حال حاضر ،ید آنلاین بیش از صد هزار تومان به رمز یکبار مصرف نیاز دارد. البته کاربر برای ،ید آنلاین باید اطلاعات دیگری مانند شماره کارت و تاریخ انقضا را هم وارد کند. متاسفانه کلاهبرداران سایبری از این موقعیت سواستفاده میکنند، ی،ی صفحات جعلی را شبیه صفحات واقعی پرداختهای بانکی طراحی ،د تا کاربران را فریب دهند و وارد این صفحات جعلی کنند. حتی آدرس این صفحات هم تقریباً مطابق آدرس واقعیست.
حالا کاربران با دانش کمی که دارند، اطلاعات کامل خود را در این صفحات وارد میکنند و از حسابشان سرقت میشود. این روش را فیشینگ میگویند. اما نقش رمز یکبار مصرف در این میان چیست؟
اما رمز یکبار مصرف در ایران چگونه است؟
در گوشیهای هوشمند، کلمه عبور به طور مستقیم از طریق برنامههایی از جمله تأیید اعتبار اختصاصی مثل Google Authenticator به مشتری ارسال میشود. این سیستمها آسیبپذیریهای امنیتی ندارند، بر اساس اینترنت نیستند و ،وماً هم نیازی به اتصال به شبکه تلفن همراه ندارند.
روشهای آنلاین
برنامهنویسان هر اندازه که نکات امنیتی را لحاظ کنند، روی امنیت کاربر تسلط و کنترل کاملی ندارند. چون مرورگر دسترسی محدودی به آنها میدهند. اگرچه OTP ها ظاهراً امن هستند، اماهنوز هم آسیبپذیرند. بنابراین OTP نباید به اشخاص ثالث داده شوند، بسیاری از فناوریهای رمز یکبار مصرف قبلاً توسط افراد یا شرکتها اختراع شدند. این امر باعث می شود، استانداردسازی در این زمینه مشکلتر باشد. در ضمن هر شرکت تلاش میکند تا تکنولوژی خودش را برتر نشان دهد.
معایب استفاده از OTP
بعد از مدتی استفاده از رمز دوم پیشنهاد شد. با رمز دوم ثابت باز هم حساب افراد قابل دسترسیست. برای همین اگر سارق به اطلاعات دسترسی پیدا کند، حسابتان خالی میشود. با رمز یکبار مصرف، عملاً سرقت اطلاعات بانکی غیرممکن میشود. حالا این رمز OTP یا همان One Time P،word چیست؟
الگوریتم ساخت رمز OTP بهسختی قابل شناساییست. این ساختار از ال،ای شبهتصادفی، تصادفی یا تابع هش (hash) استفاده میکند. توابع هش بهراحتی قابل تولید هستند ولی بازخو، آنها بدون کلید تقریباً امری ناممکن است. در ضمن، الگوریتمهای OTP در جزئیات باهم بسیار متفاوت هستند.
تولید رمز بر اساس هماهنگسازی
موقع ،ید یا انتقال وجه بهصورت اینترنتی باید درخواست بدهید. بعد درخواست، بانک موردنظرتان رمز پویا برایتان میفرستد. رمز پویا فقط تا دو دقیقه معتبر است.
رمزهای یکبار مصرف نقص رمزهای ثابت را پوشش میدهد. مثلاً عدم آسیبپذیری در کلاهبرداری سایبری، اعتبار کوتاه و منقضی شدن سریع از مزایای استفاده از این رمزهای پویا برای تراکنش مالی در فضای آنلاین است.
در صورتی که در این مورد تجربهای دارید، با ما و مخاطبان ملی پیامک در میان بگذارید. همچنین اگر در گرفتن رمز دچار مشکل شدید، برایمان در انتهای متن بنویسید تا به سوالتان سریعاٌ پاسخ دهیم.